Galuutyn khuree
Read in Mongolian
Name(s) of Temple :
Galuutyn khuree,Gandandarjaalin,Galuutai khuree,,
Rinchen Number :
49
Rinchen Name :
Galuutyn khuree, Gandandarjaalin buyu Ilerkhiilen giiguulegch
Type of Temple :
Monastic School
Aimag Temple located in :
Zavkhan
Sum Temple located in :
Tsetsen uul sum
Old Aimag Name :
Zasagt Khan
Old Sum Name :
Setsen sartuulyn khoshuu
Precis History(In Mongolian only):
Завхан аймаг Цэцэн уул сум. Галуутайн хүрээ./Гандандаржаалин хийд./ Хуучин Засагт хан аймгийн Цэцэн сартуулын хошууны нутаг одоогийн Цэцэнуул сумын Товгор багийн нутаг Галуутын голын эрэг Зиндминь уулын өвөрт 1865 онд нэгэн сүм байгуулж Цаннидын хурал үүсгэснээр тус хүрээний их үүсвэр тавигджээ.20-р зууны эхээр Гауултайн хүрээ нь Дүйнхор, Жүд, Манба, Нүннээ, Майдар зэрэг 5 дацан, 6 сүмтэй, 800-900 лам хувраг хурдаг Цэцэн сартуулын хошууны 2 гол хүрээний нэг байжээ.Лхам сахиустай тус хүрээний лам нар зуны эхэн сард Майдар эргэдэг, зуны дунд сард Нүгнээ сахидаг, зуны адаг сард Хайлан хурж, намрын эхэн сарын 15-наар Ганжуур эргэж байжээ.1914 онд 8-р Богд Жавзандамбаас Дэдэйчилин хэмээн нэр шагнасан баримт байдаг.Галуутайн хүрээ нь 1930-аад оны үед эхэлсэн сүм хийд лам нарын хэлмэгдэлтэнд өртөж хурал номын үйл ажиллагаа нь хаагдан хүрээ хийд нь мөхжээ.Одоо уг хүрээний туурийн орчим нилээд эвдэрч гэмтсэн ба айлын хашаа хороо баригдаж хүмүүсийн ахуйн хог хуучны сүм дуганы дээвэрийн паалангийн өөдөс ширмэн тогооны хагархай жижиг төмөрлөг зүйлс суурийн чулуу холилдон хөглөрнө.Мөн 1990 оноос элдэв ашиг хонжоо хайгчид уг туурин дээр хэд хэдэн газар гүнзгийн нүх ухаж гэмтээсэн байдаг. /Цэцэн уул сумын Ганданпэлжээлин хийдийн ловон лам М.Цэндаюуштай хийсэн ярицлагаас 2007.06.17/
Description of location :
The site, on the south slope of a high mountain Zendmaa, is located in TSetsen uul sum of Zavkhan province. The region is has been a subject to desertification. The site is in the Galuutian valley and Galuutain river passes to the south of the site. The source spring of the river is on the Tudevtei mountain. On the south, north, north west and west sides of the river are mountains BUrged, TUdevtei, Tarlan and Zendmaa. Locals call the site Galuutyn khuree. The whole area is becoming a desert. Now only locals can get to the site as vehicles are now rare in the area due to the build up of sand. (We spent 10 hours and 50 litres of petrol to get to the site. We made it there but our van was broken.) Administratively, the area in which the site sits belongs to Tsetsen Uul sum’s Oroin Tovgor team.
GPS readings :
North 48° 34’ East 096° 06’
Estimated site dimensions (metres) :
Side1: 1000 Side2: 1500 Side3: 600 Side4: 20: Side5: :20 Side6:
Revived temple on site :
No
Status of site at time of survey :
Even for the locals the site is tough to find, we tried twice ourselves and failed. Then we asked a local elder, a 70 year old woman, and she took us there. From a distance the site was not definable. When we were got onto the site we saw it was covered with all manner of garbage. Pieces of wood and stone construction materials, ash, wool, cattle skin etc. Since 1990 the site has been thoroughly searched by vandals. In a few years time the site will be completely unrecognizable. It was difficult to take photos.
Date of founding the monastery/temple :
Unknown
Unknown
Unknown
Date of closing and destroying the monastery :
Огноо хаагдсан: 1937 - Ярилцлагын дугаар:001
Огноо хаагдсан: 1938 - Ярилцлагын дугаар:002
Огноо хаагдсан: 1939 - Ярилцлагын дугаар:003
Огноо нураагдсан:: 1950 - Ярилцлагын дугаар:001
Огноо нураагдсан:: 1940 - Ярилцлагын дугаар:002
Огноо нураагдсан:: 1940 - Ярилцлагын дугаар:003
Old monastery/temple revived:
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Date of Reviving:
Monks in Old Temple :
900 monks
about 1000 monks
900 monks
about 1000 monks
Notes :
7. It’s hard to define the size of the site and to find the site. The site has been subject to desertification and also families build their gers and cattle shelters on the site.
9. We interviewed several elders about the site, but all they were saying is it was a nice monastery, many monks were killed and later on it was destroyed, poor thing. Temporarily it was in TUdevt sum.
10. Locals do not know when the monastery was built, but they say it was closed in 1937-38 and completely destroyed in 1940-50.
13. Details of this temple can be seen in the book titled NOmch Mergen Lam that was published in UB in 2007. The book is attached.
Form Number :
ЗАЦУ 034
Survey Team :
Team А